در دنیای امروز که رقابت جهانی در حوزه فناوری شدت گرفته، ثبت بینالمللی اختراع دیگر یک انتخاب نیست، بلکه ضرورتی استراتژیک برای مخترعان، شرکتهای دانشبنیان و فناوران محسوب میشود.
ثبت اختراع از طریق معاهده همکاری ثبت اختراع (PCT)، مسیر ساده، مطمئن و مقرونبهصرفهای برای حفظ حقوق معنوی شما در بیش از ۱۵۰ کشور دنیاست.
معاهده PCT در سال 1970 در واشنگتن تصویب شد و از سال 1978 به اجرا درآمد. ایران نیز از سال 1392 به عضویت رسمی این معاهده درآمده است. این معاهده هماکنون بیش از 150 کشور عضو دارد و به متقاضیان این امکان را میدهد که با یک اظهارنامه واحد و هماهنگ، تا 30 ماه از تاریخ حقتقدم، در کشورهای مختلف عضو، فرآیند ثبت اختراع را پیش ببرند.
مزایای اصلی ثبت اختراع از طریق PCT
افزایش مدت زمان حقتقدم تا 30 ماه:
این ویژگی به مخترعان فرصت بیشتری برای ارزیابی بازار، جذب سرمایهگذار و تصمیمگیری در مورد کشورهایی که قصد دارند اختراعشان را در آنها ثبت کنند، میدهد.
1. فرصت بررسی تجاریسازی و تحلیل بازار: مهلت 30 ماهه کمک میکند تا مخترع بدون فشار زمانی، برای اختراع خود شریک تجاری یا خریدار بیابد.
2. کاهش هزینهها و سادهسازی روند ثبت: به جای تهیه اظهارنامه مجزا برای هر کشور، با یک اظهارنامه بینالمللی میتوان گام نخست را برداشت و هزینهها را تا زمان ورود به فاز ملی به تعویق انداخت.
3. دریافت گزارش جستجوی بینالمللی: سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) گزارشی از اختراعات مشابه در جهان ارائه میدهد که به متقاضی دید بهتری برای ادامه مسیر میدهد.
4. انتشار رسمی در پایگاه PCT: پس از 18 ماه از تاریخ حقتقدم، اطلاعات اختراع در پایگاه PATENTSCOPE منتشر میشود که هم مرجع رسمی است و هم سندی برای اثبات حق تقدم مخترع.
افزایش اعتبار و قابلیت استناد اختراع: برندها، سرمایهگذاران و شرکتهای فناور نسبت به اختراعات دارای شماره PCT دید حرفهایتری دارند و این میتواند موجب ارتقاء جایگاه مخترع شود.
طبقه بندی بین المللی اختراع
اختراعات با توجه به موضوع انها در گروه هایی با موضوعات کلی طبقه بندی می شوند که هر کدام از این طبقات به زیر دسته هایی با موضوعات جزئی تر تقسیم می گردند. این طبقات بین المللی هستند و شما می توانید با مراجعه به سایت WIPO قسمت International Patent Classification به این دسته بندی دسترسی بیابید.
موضوعات کلی و اساسی این طبقه بندی شامل موارد زیر می باشد :
1- نیاز های انسانی A
2- حمل و نقل B
3- شیمی C
4- منسوجات D
5- ساخت و ساز ثابت E
6- مهندسی مکانیک F
7- فیزیک G
8- الکتریسیته H
قابل عرض است که اگر اختراعی موضوع چند زمینه و طبقه بندی باشد در طبقه بندی همه ی آن موضوعات قرار داده می شود.
مراحل ثبت اختراع از طریق معاهده PCT
1. تنظیم اظهارنامه بینالمللی: به زبانهای رسمی مانند انگلیسی یا فرانسوی و طبق قالب استاندارد وایپو انجام میشود.
2. ثبت اظهارنامه در سامانه WIPO: طی 12 ماه از تاریخ اولین ثبت داخلی، از طریق اداره ثبت اختراعات یا مستقیماً به WIPO ارسال میشود.
3. پرداخت هزینه بررسی اولیه: که حدود 140 فرانک سوئیس است.
4. ارسال پرونده به ISA (مرجع جستجوی بینالمللی): مانند مراکز در چین، هند، روسیه یا اروپا.
5. دریافت گزارش جستجوی بینالمللی و نظر کتبی: این گزارش غیرالزامآور است اما بسیار راهگشاست.
6. انتشار بینالمللی اظهارنامه: در پایگاه رسمی WIPO در مرحله عمومی منتشر میشود.
7. فاز ملی (National Phase): پس از گذشت حداکثر 30 ماه، متقاضی باید در کشورهای هدف وارد فاز ملی شود و ثبت نهایی را پیگیری کند.
نکات حیاتی برای موفقیت در ثبت PCT
🚫 ثبت در PCT بهمعنای گرفتن پتنت جهانی نیست — بلکه «حفظ حق اولویت» برای ثبت ملی در کشورهاست.
✍️ نگارش دقیق و تخصصی اظهارنامه، تعیینکننده پذیرش یا رد اختراع در مراحل بعدی است.
🌐 ترجمه اشتباه یا ساختار نامناسب متن اختراع، میتواند تمام فرایند را بیاثر کند.
خدمات ما در حوزه ثبت اختراع بینالمللی
ما در تدبیراندیشان آرکا، همراه شما در تمام مراحل ثبت PCT هستیم:
- نگارش تخصصی اظهارنامه به زبان انگلیسی
- انجام فرایند ارسال و پرداخت بینالمللی
- انتخاب کشورهای هدف و مدیریت فاز ملی
- مشاوره فنی، حقوقی و تجاریسازی